Κείμενο περιθωρίων

Μπορεί να μην ανήκει στη συνηθισμένη κατηγορία εγγράφων, αλλά είναι αρκετοί αυτοί που ρωτούν πώς μπορούν να τοποθετήσουν κείμενο, εικόνες και άλλα αντικείμενα ώστε να φαίνεται ότι είναι (ή πράγματι να είναι) τοποθετημένα είτε στο αριστερό, είτε στο δεξιό περιθώριο της σελίδας.

Μια απλή διάταξη της σελίδας που φαίνεται ένα κείμενο να "περνάει" στην περιοχή του περιθωρίου, είναι με τις επικεφαλίδες, που ξεκινούν από το περιθώριο και προχωρούν προς το κυρίως σώμα της σελίδας. Μια τέτοια τακτική εφάρμοζε και η Microsoft στα παλιά άρθρα Βοήθειας του Word (εικ. 1).

Εικ. 1: Επικεφαλίδα με αρνητική αριστερή εσοχή

Σ' αυτό το αποτέλεσμα μπορείτε να καταλήξετε χρησιμοποιώντας αρνητική εσοχή για την επικεφαλίδα. Κατ' αρχάς θα χρειαστεί να αυξήσετε το αριστερό περιθώριο, ώστε, παρ' όλη την προεξοχή που θα ορίσετε, η επικεφαλίδας να ευρίσκεται εντός της περιοχής εκτύπωσης.

Το συνηθισμένο αριστερό περιθώριο της σελίδας (ακολουθώντας το πρότυπο APA) είναι 1in. (2,54εκ.). Αν θέλετε η επικεφαλίδα να προεξέχει αριστερά π.χ. κατά ½in. (1,27εκ.) θα χρειαστεί να αυξήσετε το αριστερό περιθώριο σε 1½in (3,81εκ.). Στη συνέχεια θα χρησιμοποιήσετε το πλαίσιο διαλόγου Παράγραφος για να ορίσετε αριστερή εσοχή της επικεφαλίδας κατά -½in. (-1,27εκ.). Αν χρησιμοποιείτε στυλ επικεφαλίδας (επιβάλλεται), η αριστερή εσοχή θα εφαρμοστεί με την προσαρμογή του στυλ:

Αν εφαρμόσατε ήδη την προηγούμενη διαδικασία σε μια επικεφαλίδα με στυλ Επικεφαλίδα 1, κάνετε δεξιό κλικ στο αντίστοιχο κουμπί της συλλογής Στυλ στην καρτέλα Κεντρική και στη συνέχεια επιλέξτε την εντολή Ενημέρωση του στυλ "Επικεφαλίδα 1" για συμφωνία με την επιλογή.

Για να ορίσετε αρνητική αριστερή εσοχή σε όλα τα στυλ επικεφαλίδων, κάνετε δεξιό κλικ σε κάθε ένα από τα αντίστοιχα κουμπιά της συλλογής Στυλ στην καρτέλα Κεντρική και στη συνέχεια επιλέξτε την εντολή Τροποποίηση. Κάνετε κλικ κατά σειρά στο κουμπί Μορφή, στην εντολή Παράγραφος και ορίστε την αριστερή εσοχή στο αντίστοιχο πεδίο.

Πραγματικό κείμενο περιθωρίου

Μερικές φορές ωστόσο, αυτό που πραγματικά θέλετε είναι ένα μικρό κείμενο, ή ακόμα και ένα γραφικό, που θα είναι κυριολεκτικά στο περιθώριο (εικ. 2). Μπορεί να θέλετε μάλιστα, αυτό το κείμενο να εμφανίζεται σε αντικριστά περιθώρια, αν έχετε ορίσει τέτοια διάταξη εκτύπωσης. Σε περιπτώσεις σαν κι αυτές, θα χρειαστείτε ένα πλαίσιο.

Εικ. 2: Επικεφαλίδα με αρνητική αριστερή εσοχή

Αν και πολλοί αποφεύγουν τα πλαίσια, γιατί τα θεωρούν δύσκολα στο στήσιμο και τη διαχείριση, μακροπρόθεσμα η κατάσταση δεν είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί, επειδή ένα πλαίσιο μπορεί να είναι μέρος από τις ιδιότητες ενός στυλ. Αφού έχετε μορφοποιήσει με τον κατάλληλο τρόπο ένα πλαίσιο, το να το εισαγάγετε στο έγγραφο είναι σαν να εφαρμόζετε ένα στυλ.

Αρχίστε με ένα στυλ

Θα χρειαστείτε ένα στυλ για το κείμενο του περιθωρίου. Συνήθως αυτό το κείμενο είναι με μικρότερο μέγεθος, πιθανόν με πλάγια γραφή και διαφορετική οικογένεια γραμματοσειράς από την εμφάνιση που έχει το κύριο κείμενο του εγγράφου.

Πληκτρολογήστε το κείμενο που θέλετε και εφαρμόστε το στυλ που δημιουργήσατε. Δεν έχει σημασία πού θα πληκτρολογήσετε το κείμενο, καθώς στο τέλος θα το μεταφέρετε στο περιθώριο της σελίδας. Καλό όμως είναι να το πληκτρολογήσετε κοντά στο σημείο που θα το τοποθετήσετε, ώστε η αγκύρωση που θα δημιουργήσει το Word να ανταποκρίνεται περίπου στη θέση του. Θα δείτε στη συνέχεια...

Εισαγωγή και μορφοποίηση πλαισίου

Με την προϋπόθεση ότι έχετε ήδη αυξήσει το αριστερό ή το εξωτερικό περιθώριο όσο χρειάζεται για να χωρά το κείμενο περιθωρίου, το επόμενο βήμα είναι να εφαρμόσετε ένα πλαίσιο στο στυλ που δημιουργήσατε για το κείμενο.

1. Στην καρτέλα Προγραμματιστής κάνετε κλικ στο κουμπί Παλιά εργαλεία της ομάδας Στοιχεία ελέγχου.

   Η καρτέλα Προγραμματιστής δεν εμφανίζεται στην κορδέλα

   Η καρτέλα Προγραμματιστής δεν εμφανίζεται στην κορδέλα λόγω των προκαθορισμένων ρυθμίσεων του Word. Για να ενεργοποιήσετε τη εμφάνισή της:

   1. Από την καρτέλα παρασκηνίου Αρχείο επιλέξτε την κατηγορία Επιλογές και στη συνέχεια εμφανίστε τη σελίδα Προσαρμογή κορδέλας.
   2. Στη λίστα με τις κύριες καρτέλες κάνετε κλικ στο πλαίσιο ελέγχου Προγραμματιστής για να το ενεργοποιήσετε.
   3. Κάνετε κλικ στο ΟΚ για να ολοκληρώσετε τη διαδικασία.
2. Επιλέξτε την παράγραφο με το κείμενο περιθωρίου και στη συνέχεια κάνετε κλικ στο κουμπί Εισαγωγή οριζόντιου πλαισίου.
3. Μόλις εμφανιστεί το πλαίσιο γύρω από το κείμενο της παραγράφου μπορείτε να το επιλέξετε και να προσαρμόσετε το μέγεθός τους ή να το σύρετε στο σημείο που θέλετε. Ωστόσο, για πιο λεπτομερείς ρυθμίσεις καλύτερα να χρησιμοποιήσετε το πλαίσιο διαλόγου Πλαίσιο (εικ. 3).

   
   Εικ. 3: Ρυθμίσεις πλαισίου

4. Θα χρειαστεί να πειραματιστείτε για να επιτύχετε το αποτέλεσμα που θέλετε. Οι τιμές π.χ. στην εικόνα 3 αφορούν τις ρυθμίσεις για το πλαίσιο που φαίνεται στην εικόνα 2. Ορισμένες γενικές προτάσεις:

   Πλάτος: Ανάλογα με την έκταση που είναι διαθέσιμη στο αριστερό περιθώριο. Σ' αυτό υπολογίστε και το διάστημα που θα μένει κενό μεταξύ του κειμένου περιθωρίου και του σώματος του εγγράφου, στο πεδίο Οριζόντια απόσταση από το κείμενο.

   Ύψος: Αυτόματο, ώστε να αυξομειώνεται ανάλογα με το κείμενο που περιέχει το πλαίσιο.

   Οριζόντια θέση: Μπορεί να είναι μια συγκεκριμένη τιμή, ή μπορείτε να επιλέξετε από τις διαθέσιμες επιλογές. Συνήθως Αριστερά σε σχέση με Σελίδα. Προσέξτε: Ίσως σας φανεί προτιμότερη η επιλογή Σε σχέση με Περιθώριο. Αυτό όμως θα τοποθετήσει το πλαίσιο εσωτερικά του περιθωρίου.

   Οριζόντια απόσταση από το κείμενο: Ορίστε μια τιμή υπολογίζοντας να είναι ευδιάκριτος ο διαχωρισμός από το κυρίως κείμενο του εγγράφου. Ένα μέτρο σύγκρισης μπορεί να είναι η διαφορετική εμφάνιση των δύο κειμένων: όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά (μέγεθος και οικογένεια γραμματοσειράς) τόσο μικρότερη μπορεί να είναι η απόσταση μεταξύ τους.

Κατάργηση του περιγράμματος

Από προεπιλογή, το πλαίσιο έχει ένα λεπτό περίγραμμα, που ίσως θέλετε να αφαιρέσετε:

1. Κάνετε κλικ στο περίγραμμα του πλαισίου για να το επιλέξετε.
2. Κάνετε κλικ στο βελάκι επέκτασης την εντολής Περιγράμματα στην ομάδα Παράγραφος, στην καρτέλα Κεντρική και στη συνέχεια επιλέξτε Χωρίς περίγραμμα.

Ενημέρωση του στυλ

Αφού προσαρμόσετε το πλαίσιο με τον τρόπο που θέλετε, θα χρειαστεί να το προσθέσετε στα χαρακτηριστικά του στυλ που δημιουργήσατε για το κείμενο που περιέχει:

1. Σημειώστε πρόχειρα τις τιμές που έχει το κείμενο περιθωρίου, εμφανίζοντας το πλαίσιο διαλόγου με τις ρυθμίσεις του (εικ. 3).
2. Κάνετε δεξιό κλικ στο κουμπί με το στυλ που δημιουργήσατε για το κείμενο περιθωρίου στη Συλλογή Στυλ της καρτέλας Κεντρικής.

   ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εκ προεπιλογής τα στυλ που δημιουργείτε εμφανίζονται στη συλλογή Στυλ της καρτέλας Κεντρικής. Αν έχετε επιλέξει διαφορετική ρύθμιση και δεν εμφανίζονται, θα χρειαστεί να κάνετε κλικ στο βελάκι επέκτασης της ομάδας Στυλ και να εντοπίσετε το στυλ που θέλετε στο πλαίσιο εργασιών Στυλ.

3. Επιλέξτε Τροποποίηση και στη συνέχεια επιλέξτε κατά σειρά Μορφή > Πλαίσιο.
4. Στο πλαίσιο διαλόγου Πλαίσιο ορίστε τις τιμές που σημειώσατε προηγουμένως και κλείστε όλα τα πλαίσια διαλόγου με OK.

Εφαρμογή του στυλ στην πράξη

Όταν θέλετε να δημιουργήσετε κείμενο περιθωρίου, πληκτρολογήστε το κείμενο στη σελίδα και στη συνέχεια επιλέξτε το και εφαρμόστε το στυλ για το κείμενο περιθωρίου. Έχετε υπ' όψη σας και τις επόμενες λεπτομέρειες:

1. Όταν δημιουργείτε το πλαίσιο, αυτό συνδέεται (αγκυρώνεται) αυτόματα με την παράγραφο που ακολουθεί (εικ. 4).

   
   Εικ. 4: Ένδειξη αγκύρωσης πλαισίου

2. Αν το πλαίσιο συνδέεται με παράγραφο που έχει διάστημα πριν, καλό είναι και το στυλ του κειμένου μέσα στο πλαίσιο να έχει επίσης το ίδιο διάστημα πριν αν θέλετε να αρχίζουν και τα δύο κείμενα από το ίδιο ύψος (απόσταση από την κορυφή της σελίδας).
3. Αν η παράγραφος που είναι σε πλαίσιο είναι η πρώτη παράγραφος στην αρχή της σελίδας, το διάστημα πριν που τυχόν έχει, το Word θα το αγνοήσει. Μόνο για την παράγραφο του πλαισίου όμως. Η επόμενη παράγραφος αν έχει διάστημα πριν θα το διατηρήσει (αφού στην πραγματικότητα είναι η δεύτερη παράγραφος της σελίδας). Η μόνη λύση είναι να αφαιρέσετε το διάστημα πριν από τη δεύτερη παράγραφο "με το χέρι".
4. Το κείμενο του πλαισίου δεν μπορεί να χωριστεί ώστε ένα μέρος του να εμφανίζεται στο τέλος της σελίδας και το υπόλοιπο στην αρχή της επομένης. Τα κείμενα πάνω από δυο-τρεις γραμμές ίσως προκαλέσουν πρόβλημα.
5. Αν το έγγραφο είναι σε Πρόχειρη προβολή το πλαίσιο θα εμφανίζεται αλλά όχι στο περιθώριο.

Σύνοψη

Θέμα

Κείμενο περιθωρίων

Κείμενο

Γιώργος ο Αδαής

Συμβολή

– «Marginal text», Suzanne S. Barnhill

Ταυτότητα

1.03.022/0161

Έκδοση

12/3/20